3/7/11

The Lady Green Sleeves

My Lady Greensleeves1864 του ζωγράφου και ποιητή Dante Gabriel Rossetti



Greensleeves σε αναγεννησιακό στυλ


Παραδοσιακό αγγλικό τραγούδι που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα. Υπάρχουν διαφωνίες για το συνθέτη και τους στίχους του, αλλά επικρατέστερος είναι ο μύθος πως γράφτηκε από το βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο τον 8ο (1491-1547) για την Άννα Μπόλεϋν (1502-1536) με την οποία ερωτοτροπούσε. Ο βασιλιάς, εκτός άλλων, ήταν και εξαίρετος μουσικός και συνθέτης, καθώς η μουσική εκπαίδευση την εποχή εκείνη, επί δυναστείας Τυδόρ, ήταν πολύπλευρη.  

Ολίγα κουτσομπολιά για τον Ερρίκο με τις 6 γυναίκες του: Δυσαρεστείται με την 1η του γυναίκα που δεν του χαρίζει ένα γιο-διάδοχο. Στρέφεται προς την Άννα Μπόλεϋν με την οποία είναι παθιασμένα ερωτευμένος, αλλά αυτή αρνείται να συνάψει σχέσεις μαζί του πριν χωρίσει την 1η του γυναίκα. Έπρεπε λοιπόν να ζητήσει απ’ τον Πάπα να ακυρώσει τον γάμο, πράγμα αδύνατον. Κι όμως ο βασιλιάς βρίσκει λύση –τι βασιλιάς θα ήτανε τότε. Με δόλιο τρόπο ανακηρύσσεται απ’ τον κλήρο της Αγγλίας, Ανώτατος Άρχοντας της Αγγλικανικής Εκκλησίας. Κηρύσσει άκυρο το γάμο του και παντρεύεται την Άννα. Μα η Άννα του χαρίζει κόρη –την μετέπειτα βασίλισσα Ελισάβετ- και ο Ερρίκος συνεχίζει το ψάξιμο για τη μάνα του γιου του. Βρίσκει την 3η σύζυγο και κηρύσσει άκυρο το γάμο του με την Μπόλεϋν με τη δικαιολογία ότι είχε παρασυρθεί από τα μαγικά της κόλπα. Την κατηγορεί πως είχε σχέσεις με διάφορους υπουργούς του και καταδικάζεται σε θάνατο σε ηλικία 35 χρονών! Χρειάζεται να γράψουμε για τις άλλες 3 συζύγους του;

Και τώρα, πίσω στο τραγούδι… Οι αρχικοί στίχοι του μιλάνε για την Lady Green Sleeves· μια νεαρή, μάλλον πόρνη. Την εποχή εκείνη, η λέξη “green” είχε σεξουαλικές προεκτάσεις -κυρίως στη φράση "a green gown [φόρεμα]". Ο πράσινος λεκές θα μπορούσε να θεωρηθεί ως λεκές… από γρασίδι. Μια άλλη εξήγηση είναι ότι η Lady Green Sleeves, με το φόρεμά της, εθεωρείτο ανήθικη. Και μια τρίτη είναι πως το  green χρώμα είναι το χρώμα της …ελαφρότητας στην αγάπη. 

Πιστεύεται πως το τραγούδι είχε πρωτοδημοσιευθεί το Σεπτέμβριο του 1580, όταν ένας τυπογράφος ονόματι Richard Jones  δημοσίευσε στίχους και μουσική ενός τραγουδιού με τον τίτλο "A newNorthern Dittye of the Lady Greene Sleeves". Ένας 2ος τυπογράφος, ο Edward White, δημοσίευσε ένα ακόμη Greensleeves με  τίτλο “A ballad, being the Ladie Greene Sleeves Answere to Donkyn his frende”. Οι δύο τους διαφωνούσαν για τα δικαιώματα του τραγουδιού και έτσι δημοσιεύτηκαν διάφορες εκδοχές του. Εν τέλει, το 1584 ο Richard Jones τύπωσε την τελική εκδοχή του τραγουδιού σε μια συλλογή τραγουδιών υπό τον τίτλο “A Handful of Pleasant Delights”, έτσι όπως περίπου το ξέρουμε σήμερα.
Ωστόσο, υπάρχει και η άποψη πως το τραγούδι είναι ελισαβετιανής καταγωγής και βασίζεται σε ένα ιταλικό στυλ σύνθεσης που φτάνει στην Αγγλία …μετά το θάνατο του Ερρίκου. Όπως και να ‘χει η μελωδία βρίσκεται σε αρκετές πηγές ήδη από τα τέλη του 16ου αιώνα. Από τότε, μελωδία και στίχοι έχουν παραλλαχτεί... 

Και ποιος δεν ξέρει το χριστουγεννιάτικο τραγούδι What Chlid Is This?. Γράφτηκε το 1865 από τον William Chatterton Dix με στίχους βέβαια χριστουγεννιάτικους πάνω στην παραδοσιακή μουσική.

Εμφανίζεται επίσης στην όπερα του Busoni, Turandot το 1917

Ο Ralph Vaughan Williams συνθέτει το 1934 την ορχηστρική Fantasia on Greensleeves

Ο Jacques Brel τραγουδά το Amsterdam στη μελωδία του Greensleeves

Ο Leonard Cohen, το 1974, τραγουδά το Leaving Greensleeves 

Ο Σαξοφωνίστας John Coltrane εκτέλεσε μια διασκευή τζαζ του "Greensleeves" στο άλμπουμ του, Αφρική / Brass, 1961.

6 σχόλια:

MYSTELIOS είπε...

Υποκλίνομαι στην καλύτερη δασκάλα μουσικής !!!
Εκπληκτικές μουσικές επιλογές και πολύ ενδιαφέρουσες ιστορικές πληροφορίες !!!
Σε ευχαριστούμε που μοιράζεσαι μαζί μας τόσο υπέροχες μουσικές γνώσεις και καλή συνέχεια !!!

habilis είπε...

Φιλενάδα χαλάρωσα !!!

Σκουλουκούιν είπε...

Πολύ ενδιαφέροντα όσα γράφεις, ακούω τις μουσικές σου και τις απολαμβάνω.

VAD είπε...

Ελα στο μπλογκ για λιγο χαβαλε,σου εχω αξίωμα:)

antinetrino είπε...

Τι να πω1 Ένα μεγάλο μπράβο στον Ερρίκο που ήταν τόσο καταφερτζής με τις "πουτάνες" της εποχής του.
(Τελικά ο άχρηστος κατάφερε να κάνει τον απόγονο ή όχι?)

Εγώ πάντως που είμαι ένας απο αυτούς που δεν ήξεραν το what child is this? νομίζω πως ήταν το καλύτερο απ'όλα.

jf είπε...

ART-TRAVELLER,
Σ'ευχαριστώ Στέλιο, μα είσαι κομμάτι υπερβολικός :)) Μαθαίνω κι εγώ μαζί σας

habilis,
με ανακουφίζεις που χαλαρώνεις :)

Σκουλουκούιν,
νάσαι καλά!

VAD,
παρέλαβα! παρέλαβα!

antinetrino,
άμα δεν υποστηρίξεις το φύλο σου... θα ρθει να σε πλακώσει :)
Ο άχρηστος τελικά τα κατάφερε με την 3η γυναίκα του