27/3/14

Φεγγαράκι μου λαμπρό...


Τα εγγλεζάκια το λένε Twinkle, Twinkle Little Starτα γαλλάκια Ah vous dirai-je, Maman, τα ελληνόπουλα  Φεγγαράκι μου λαμπρό. Ε, ήρτεν η ώρα να ανακαλύψουμε τις ρίζες του...


Το παραδοσιακό τραγούδι Twinkle,twinkle little Star, βασίστηκε στο ποίημα The Star, γραμμένο το 1806 από την Αγγλίδα ποιήτρια και μυθιστοριογράφο Janet Taylor (1783-1824) και πρωτο-δημοσιεύτηκε σε μια συλλογή με τίτλο Rhymes for the Nursery των αδελφών Janet & Ann Taylor (μετέπειτα Gilbert). Και επειδή αρχικά υπήρχε μια κάποια σύγχυση ως προς το ποιο ποίημα είναι ποιας αδελφής, έρχεται ο γιος της Ann, Josiah Gilber, στη βιογραφία της μάνας του να γράψει ότι, "δύο μικρά ποιήματα, το My Mother και το Twinkle-twinkle, littel star, ξεχώρισαν απ' όλα. Το πρώτο -λυρικό ποίημα για τη ζωή- το έγραψε η Ann, ενώ το δεύτερο -ποίημα για τη φύση- ήταν της Jane". 


Όσον αφορά στη μουσική του τραγουδιού, είναι μια λαϊκή μελωδία με τίτλο Ah vous dirai-je, Maman (Αχ, θα  σας λέω, μαμά), που εμφανίστηκε στη Γαλλία το 1761 στο βιβλίο Les Amusements dúne Heure et Demy, του Παριζιάνου Francois Bouin.


Η πρώτη, όμως, μελοποίηση του Twinkle, twinkle little Star εμφανίστηκε στο βιβλίο The Singing Master: First Class Tune Book, το 1838. Σπάνια όμως πιστώνονται οι στίχοι του στις αδελφές Taylor, καθώς θεωρείται πια παραδοσιακό τραγούδι. Την ίδια μελωδία μοιράζονται διάφορα άλλα ποιηματάκια (The Alphabet Song, Baa-baa Black Sheep) καθώς και μια ποικιλία χριστουγεννιάτικων τραγουδιών από διάφορα μέρη. Μπορεί να πει κανείς πως ακόμη και το ξεκίνημα του What a Wonderful World του Louis Armstong, το θυμίζει...   



Ωστόσο, γνωστό το έκανε ο Wolfgang Amadeus Mozart όταν στα 25 του έγραψε για πιάνο μια σειρά από παραλλαγές με θέμα τη μελωδία αυτή: 12 Variations on 'Ah, vous dirai-je maman', K.265/300e. Από τις παραλλαγές μόνο η ΧΙ και ΧΙΙ έχουν ενδείξεις, Adagio και Allegro αντίστοιχα. Για κάποιο διάστημα θεωρήθηκε πως το έργο αυτό γράφτηκε το 1778 όταν ο Μότσαρτ έμεινε στο Παρίσι. Γι αυτό στους καταλόγους των έργων του χρονολογικά η σύνθεση αυτή αριθμήθηκε ξανά: από Κ.265 σε Κ.300e και με πιθανή χρονολογία σύνθεση το 1781 ή 2. Οι παραλλαγές δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά στη Βιέννη το 1785. Αρκετοί



Αρκετοί εμπνεύστηκαν από την σύντομη αυτή μελωδία, μεταξύ αυτών:


- Ο 9ος γιος του Bach, ο Johann Christoph Friedrich Bach, που... ζήλεψε τον Μότσαρτ και έγραψε τις δικές του Variations on 'Ah vous dirais-je Maman' in G major (Wf XII:2) (BR A 45) που πρωτο-δημοσιεύτηκαν περίπου το 1880. 


- Αλλά και ο Joseph Haydn στο Andante της 94ης Συμφωνίας του, που πρωτο-παρουσιάστηκε στα 1792. 


- Καθώς επίσης και ο Camille Saint-Saens στο Καρναβάλι των Ζώων (1886) στο 12ο κομμάτι με τίτλο Fossiles (Απολιθώματα) 




Φεγγαράκι μου χλωμό φέξε μου και γλίστρησα...




1 σχόλιο:

Roadartist είπε...

Πολύ ενδιαφέρον :))))