Η Μαρικκού, η Μιχαλού τζιαι η κουτσή Μαρία …

Γυναικείες …προσωπικότητες οι δύο πρώτες· για την τρίτη δε βάζω το χέρι σας στη φωτιά καθότι παραπέμπει στου νεοέλληνα το …προσωπείον!

Περί της Μαρίας νομίζω πως δε χρειάζεται να λεχθούν και πολλά. Απ’ τις πολλές αναθέσεις ευτελών -τάχα- δραστηριοτήτων, την έχουμε καταντήσει …ανάπηρη και δη κουτσή. Θέλοντας να αποφύγουμε καταστάσεις, αποδίδουμε σ’ αυτές ένα μειωτικό χαρακτηρισμό φορτώνοντάς τες στο θύμα μας και λέγοντας ααα αυτοοό; αυτό το κάνει κι η κουτσή Μαρία! ενώ εμείς την …κάνουμε με ελαφρά πηδηματάκια. Τη Μαρία πέρα από κουτσή, την γνωρίσαμε και ως τηλεοπτική ...Μαρία η άσχημη.

Για τη μαντάμ Μιχαλού ένα σας λέω: φροντίστε να μην της χρωστάτε ή σε κάθε περίπτωση να τα ξεχρεώνετε στην ώρα τους, γιατί αλίμονο αν σας πιάσει το στόμα της... ούτε ο Νιαγάρας δε σας ξεπλένει! Στου Όθωνα τα χρόνια η κυρά Μιχαλού είχε αναλάβει το ταβερνάκι του μακαρίτη άντρα της σε σοκάκι του Ναυπλίου. Εκτός απ’ τον άντρα της έχασε και την πίστη της στους πελάτες, γιατί συνέχισε μεν τα βερεσέδια αλλά εντός αυστηρού χρονικού περιθωρίου· ούτε μέρα παραπάνω. Αλλιώς, η …περιποίηση που είχες ήταν …εξευτελιστική. Έτσι την έπαθε ένας κατακα[η]μένος ανθρωπάκος, που αδυνατώντας σε κάποια φάση της ζωής του να ξεχρεώσει τα χρέη του προς την Μιχαλού, παραμιλούσε και παραπατούσε νυχθημερόν στους δρόμους του Ναυπλίου ψάχνοντας απεγνωσμένα λύση. Και όποιος απορούσε, έπαιρνε την απάντηση πως, εε, αυτός… χρωστάει της Μιχαλούς! Μπορεί σήμερα να μη ζει η Μιχαλού, αλλά η λίστα της όλο και μεγαλώνει…

Η Μαρικκού που τα Λεύκαρα· μια φράση που την άκουγα από μικρή και κανείς δε γνώριζε να μου την δικαιολογήσει… Μύθος; Φήμες; Αληθινή ιστορία; Ποιος ξέρει αφού τα στοιχεία βασίζονται σε μαρτυρίες κατοίκων του χωριού, έτσι όπως τις συνέλεξα από δω. Τα Λεύκαρα -χωριό της Κύπρου- ήταν φημισμένο για τα λευκαρίτικα κεντήματα και τις δαντέλες του. Από τον 12ο αιώνα αρχίζει η μεγάλη ιστορία του σαν κέντρο χειροτεχνίας, αφού η τέχνη περνούσε από μητέρα σε κόρη κι από γενιά σε γενιά. Τα κεντήματα αποτελούσαν απαραίτητο ...αξεσουάρ για την προίκα κάθε κοπέλας. Ταυτόχρονα όμως, οι Λευκαρίτες ταξίδευαν εντός και εκτός Κύπρου για να πουλήσουν την πραμάτεια τους και γυρνώντας πίσω έφερναν εμπειρίες και κέρδη. Το χωριό ευημερούσε και στις δεκαετίες 1920 και 1930 κτίζονταν μεγάλα διώροφα σπίτια με μπαλκόνια και στέγες από κεραμίδια. Η Μαρικκού, λοιπόν, ήταν η πρώτη business woman της εποχής του 1900, γυναίκα όμορφη πληθωρική γύρω στα 45 -υπολογίζεται πως γεννήθηκε γύρω στο 1855- άγνωστο αν είχε παντρευτεί, άγνωστοι και τυχόν απόγονοι. Επιχειρηματίας και πολύ κοινωνική, έγινε γνωστή και εκτός συνόρων αφού ταξίδευε η ίδια για να πουλήσει τα κεντήματά της και κατάφερε απ’ τα πλούτη της να ζει σε παλάτι. Λέγεται πως την εποχή εκείνη την επισκέπτονταν συχνά οι Λαρνακείς, οι οποίοι την έβλεπαν πάντα πολυάσχολη και λιγομίλητη όταν εργαζόταν και προσηλωμένη στον στόχο της. Πολλοί τη θεωρούσαν τρελή [σήμερα το λένε εργασιομανής…] για τις εμμονές της στη καριέρα. Όταν, λοιπόν, κάποιος δεν προλάβαινε την υποχρέωση που είχε αναλάβει, ο φίλος του έλεγε: και ποιος θα την αναλάβει, η Μαρικκού που τα Λεύκαρα;

Στο Συλλεκτικό Τεύχος The National Geographic Magazine, Ιούλιος 1928, Η Κύπρος στις αρχές του περασμένου αιώνα, αναφέρει ότι το χωριό κατέχει τα πρωτεία παγκοσμίως τόσο για τις δαντέλες και τα κεντήματά του, όσο και για τα ...προβλήματα όρασης, καθώς γυναίκες και κορίτσια κάθονται χειμώνα - καλοκαίρι ταλαιπωρώντας τα μάτια τους με αυτή τη λεπτοδουλειά. Η φτωχή Κύπρος χωρίς τις γυναίκες της θα είχε χρεοκοπήσει, καθώς οι άντρες συχνάζουν στα καφενεία, πολιτικολογώντας και αναθεματίζοντας την κυβέρνηση χωρίς να ενοχλούν τις γυναίκες στη δουλειά τους. Οποιαδήποτε ώρα της μέρας, ήταν σίγουρος κανείς πως θα χρειαστεί να περιμένει αρκετά ώσπου μια αντρική ομήγυρη μετακινήσει τις καρέκλες της! Χάρη στις γυναίκες και τα ακούραστα μάτια τους, τα Λεύκαρα ευημερούν…

Όχι, δεν είναι η Μαρικκού που τα Λεύκαρα στη φωτό·

η γιαγιά μου είναι, η Ειρήνη που το Τριμίθθι!