13/7/13

Studies & Études


Études: σπουδές-ασκήσεις, μικρής συνήθως διάρκειας αλλά με σημαντικές δυσκολίες, σχεδιασμένες για να εξασκήσουν και τελειοποιήσουν συγκεκριμένες μουσικές δεξιότητες. Η συνήθεια της σύνθεσής τους εμφανίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, με τη ραγδαία αυξανόμενη δημοτικότητα του πιάνου. Κάποιες εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ως εκπαιδευτικό υλικό. Άλλες πέτυχαν μια θέση στο ρεπερτόριο συναυλιών. 

Ο πρώτος [1810 – 1849] Πολωνός συνθέτης, ένας από τους μεγαλύτερους εκπροσώπους του ρομαντισμού και από τους μεγαλύτερους πιανίστες της εποχής του.
Ο δεύτερος [1870 – 1938] επίσης Πολωνός συνθέτης και πιανίστας αλλά και δάσκαλος που έγινε γνωστός για τις θεωρίες του σχετικά με την εφαρμογή τεχνικών παιξίματος πιάνου [λχ οικονομία της κίνησης κατά το παίξιμο] και για τις διασκευές πιανιστικών έργων άλλων συνθετών, κάνοντας χρήση έξυπνων αντιστικτικών τεχνασμάτων και πλούσιας χρωματικής αρμονίας.

Frédéric Chopin και οι 27 Études [Σπουδές]  
Leopold Godowsky και οι 53 Studies on Chopin's Études [Μελέτες πάνω στις Σπουδές του Chopin] 

27 Σπουδές του Chopin: δύο συλλογές των 12 με opus 10 & 25 αντίστοιχα και μια σειρά από 3 ασκήσεις χωρίς αριθμό opus. Η 1η συλλογή op.10 γράφτηκε μεταξύ 1829 και 1833 οπότε και δημοσιεύτηκε. ήταν 23 ετών ο Σοπέν και ήδη διάσημος συνθέτης και πιανίστας στα σαλόνια του Παρισιού, όπου γνώρισε και τον Franz Liszt, στον οποίο και την αφιέρωσε: a  mon ami Franz Liszt. Η 2η συλλογή op.25 γράφτηκε μεταξύ 1832 και 1836, δημοσιεύτηκε το 1837 και είναι αφιερωμένη στην ερωμένη του Λιστ, Marie d' Agoult. Οι Trois nouvelles etudes [τρεις νέες ασκήσεις] γράφτηκαν το 1839 ως συνεισφορά σ' ένα βιβλίο διδασκαλίας πιάνου Methode des methodes de piano του Ignaz Moscheles και Francois-Joseph Fetis, χωρίς αριθμό opus.
Οι σπουδές αυτές ανέτρεψαν τα μέχρι τότε πιανιστικά δεδομένα των ασκήσεων προηγούμενων συνθετών [Clementi, Czerny, Cramer, Moscheles κά] που είχαν καθαρά παιδαγωγικό ενδιαφέρον. Οι του Σοπέν, εκτός των τεχνικών προκλήσεων και απαιτήσεων, λογίζονται η καθεμιά τους αξιόλογα μουσικά κομμάτια, κατάλληλα να αποτελέσουν μέρος του ρεπερτορίου μιας συναυλίας. Πολλές μάλιστα φέρουν ονομασίες [που δεν δόθηκαν όμως από τον συνθέτη] όπως Επαναστατική, Λυπημένη, Χρωματική κοκ. Από την εποχή του Chopin και μετά πολλοί συνθέτες παρουσίασαν αντίστοιχα έργα αξιώσεων, όπως οι Liszt, Debussy, Scriabin. 

Επιλέγω να ακούσουμε την Σπουδή του Chopin op.10 No.9 γιατί... έτσι!. Αν και δεν είναι από τις δυσκολότερες, ας μην ξεχνάμε πως κάθε μία έχει την ερμηνευτική της δυσκολία


Maurizio Pollini: Chopin Etude Op.10 No.9



53 Μελέτες πάνω στις Σπουδές του Σοπέν, του Godowsky: γράφτηκαν ανάμεσα στα 1894 και 1914 για τον ίδιο σκοπό: τη βελτίωση της τεχνικής με αξιόλογο όμως υλικό. Μετατρέπει τις ήδη δύσκολες πρωτότυπες σπουδές του Σοπέν σε περίπλοκες και εξαιρετικά δύσκολες, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους: εισάγοντας κόντρα μελωδίες, μεταφέροντας τα τεχνικά δύσκολα περάσματα από το δεξί χέρι στο αριστερό, μεταγράφοντας ολόκληρη σπουδή για σόλο αριστερό χέρι, ακόμα συνδυάζονται δύο διαφορετικές σπουδές σε κάθε χέρι, κι όλ' αυτά στις ίδιες και διαφορετικές τονικότητες. 

Τα κομμάτια αυτά είναι από τα πιο δύσκολα για πιάνο και ελάχιστοι πιανίστες έχουν τολμήσει να τα εκτελέσουν στο σύνολό τους, όπως ο Marc-Andre Hamelin και ο Carlo Grante, οι οποίοι κατέγραψαν ολόκληρο το σετ καθώς και ο Francesco Libetta, που τα παρουσίασε σε live recital στο Μιλάνο το Μάρτιο του 2006 και τα κατέγραψε σε βίντεο. Μάλιστα, λέγεται πως είναι ο μόνος πιανίστας που τα εκτέλεσε από μνήμης...

Ακούμε [ούτε 1 ούτε 2 αλλά] 3 Μελέτες του Godowsky πάνω στην Σπουδή op.10 No.9 του Chopin που ακούσαμε πιο πάνω  

Marc-Andre Hamelin: Chopin-Godowsky - Study in C-sharp minor after Op.10 No.9  
1η εκδοχή


Marc-Andre Hamelin: Chopin-Godowsky - Study in F minor after Op.10 No.9  
2η εκδοχή (μίμηση της Op.25 No.2)


Marc-Andre Hamelin: Chopin-Godowsky - Study in F-sharp minor after Op.10 No.9  
3η εκδοχή (μόνο για αριστερό χέρι) 








Δεν υπάρχουν σχόλια: