Η Ρώμη... από την κλειδαρότρυπα -1-

Γιατί από την κλειδαρότρυπα;
Διότι η Αιώνια Πόλη δεν χωρά ούτε σε δύο ούτε σε τρία ταξίδια αναψυχής.
Κάθε φορά κρυφοκοιτάζεις τόσα... όσα μέσα από μια κλειδαρότρυπα!
Έτσ απλά...

Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη; 
Φράση που σήμερα χρησιμοποιούμε συμβολικά,
κατά το μεσαίωνα ήταν μάλλον μια πραγματικότητα!
Τα ίχνη των δρόμων αυτών που διέτρεχαν τις ουκ ολίγες αποικίες της
για τη μετακίνηση στρατού και εμπορευμάτων,
συνέχιζαν να χρησιμοποιούνται για αιώνες
μετά την πτώση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Με την επικράτηση, όμως, του Χριστιανισμού
και την ανάδειξη της Ρώμης σε ιερή πόλη,
οι δρόμοι αυτοί απέκτησαν και νέο σκοπό:
έγιναν φορείς προσκυνήματος πλήθους ταξιδιωτών
που συνέρρεαν στην πόλη για να δουν από κοντά
τα σύμβολα της νέας θρησκείας.
Τόσο απλά...




ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η πιο πάνω φωτογραφία
δυστυχώς δεν αποτύπωσε αυτό που είδαν τα μάτια μου.
Άξιζε να ανέβουμε στον καταπράσινο λόφο Aventino
- έναν από τους 7 λόφους της Ρώμης -
αφού πρώτα διασταυρώσαμε την via della Greca...

   και να σταθούμε για λίγο στην ουρά στην piazza dei Cavalieri di Malta
- πλατεία των Ιπποτών της Μάλτας -

όπου, κρυφοκοιτάζοντας από την κλειδαρότρυπα μιας πόρτας,

απολαύσαμε μια μοναδική εικόνα: 

τον θόλο της βασιλικής του Αγίου Πέτρου, στο Βατικανό

κάτι χιλιόμετρα μακριά!
Στον χάρτη, εκτός από τον ευδιάκριτο Τίβερη,

η κίτρινη γραμμή δείχνει την απόσταση αυτή

Και επειδή η δική μου φωτογραφία δεν...
επιβάλλεται ένα... clopy-paste από την βικιπαίδεια




- 1 -

Το 1ο μέρος αφορά στις fontane
φουντάνες αλά κυπριακά
αφού είχαν μεγάλο πάθος οι Ρωμαίοι με το ύδωρ!
- κρήνες, συντριβάνια, πίδακες, θέρμες, υδραγωγεία -
αλλά και στους πάμπολλους οβελίσκους

Fontana di Trevi
fontana tre vie = κρήνη στο τρίστρατο
- σημείο συνάντησης τριών δρόμων -

Με ένα νόμισμα, επιστρέφεις στην αιώνια πόλη

με δύο, ερωτεύεσαι

με τρία, παντρεύεσαι.

Με τέσσερα... θα σας γελάσω
Δεν θυμάμαι αν έριξα ή όχι νόμισμα το 1991 που την επισκέφθηκα
Το σίγουρο είναι πως επέστρεψα!

Αδύνατον να αποτυπώσεις ξεκάθαρα το μνημείο
στη μικρή αυτή κεντρική συνοικία της πόλης
εκτός κι αν το επισκεφθείς πουρνό-πουρνό

Το μνημείο σηματοδοτεί το τέρμα ενός αρχαίου ρωμαϊκού υδραγωγείου

το οποίο υδροδότησε την πόλη για 400-τόσα χρόνια.

Και μετά ήρθαν οι Γότθοι...

Το έθιμο της κατασκευής ενός συντριβανιού-μνημείο στο τέρμα ενός υδραγωγείου

επανήλθε στην εποχή της αναγέννησης.

Ένας αιώνα και, πέρασε από την αρχική ιδέα της κατασκευής του

ως τα εγκαίνια, στα μέσα του 18ου αι.!

Θέμα η θάλασσα, εμπνευσμένο από την ελληνική μυθολογία. 

Στην κεντρική παράσταση, ο Ποσειδώνας ή ο Ωκεανός (θα σας γελάσω), 

πάνω σε άρμα που σέρνεται από δύο φτερωτά άλογα 

οδηγούμενα από δύο Τρίτωνες. Το ένα άλογο αγριεμένο το άλλο ήρεμο, 

συμβολίζουν τις διαφορετικές όψεις της θάλασσας. 

Όμως δεν είναι το μοναδικό θέμα αυτό:

αγάλματα παριστάνουν τις εποχές του χρόνου, 

καθώς και την Αφθονία και την Υγεία... 

Quattro Fontane
οι τέσσερις κρήνες, με τις ξαπλωτές θεότητες

Ο ποταμός Τίβερις

Η Δύναμη ή η Θεά Ήρα

Ο Νείλος ή ο Άρνος

Η Πίστη ή η Άρτεμις

Οι θεότητες είναι αραχτές στις τέσσερις γωνίες σε κεντρικό σταυροδρόμι 

Επιβάλλεται ένα ακόμη clopy paste από την Βικιπαίδεια 

μιας πανοραμικής φωτογραφίας, με άδειους δρόμους!  

Από το κέντρο αυτής της διασταύρωσης 

και κοιτώντας κανείς στις τρεις από τις τέσσερις κατευθύνσεις

έχει θέα σε τρεις μακρινούς στύλους:

ΟΒΕΛΙΣΚΟΙ

...κήπος

στο βάθος... 

1. Ο οβελίσκος του Εσκουιλίνου Λόφου

- ένας από τους 7 λόφους της Ρώμης -

2. Ο οβελίσκος στην piazza della
Trinita dei Monti

3. Ο οβελίσκος στον Κυρηνάλιο Λόφο
- επίσης από τους 7 λόφους της Ρώμης -

Περί των οβελίσκων

Αρκετοί έχουν ταξιδέψει από την Αίγυπτο όταν έγινε ρωμαϊκή επαρχία
και οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες επιδόθηκαν στην διακόσμηση
της πρωτεύουσά τους με επιβλητικά μνημεία.
Ενδιαφέρον και άγνωστο το πώς έγινε η εκσκαφή-μεταφορά-ανύψωση
των ενιαίων ογκόλιθων εξ Αιγύπτου ορμώμενων!
Όταν διαλύθηκε η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, οι πάπες
ενδιαφέρθηκαν για την επανέγερσή τους από τα ερείπια.
Στην Αίγυπτο συνδέονταν με τη λατρεία του Ήλιου
Επρόκειτο, λοιπόν, για παγανιστικό λατρευτικό σύμβολο.
Με την επικράτηση, όμως, της νέας θρησκείας - του Χριστιανισμού -
και την ανάδειξη της Ρώμης σε πόλη προσκυνήματος,
ένας σταυρός στην κορυφή του οβελίσκου με τα ιερογλυφικά,
τον μετέτρεψε από ειδωλολατρικό είδωλο
σε νέο σύμβολο της Παπικής εκκλησίας.
Στήνονταν, λοιπόν, σε τέτοια σημεία και μπροστά σε ναούς
ώστε να καθοδηγούν, ως φάρος, τους επισκέπτες-προσκυνητές

 

Ο οβελίσκος στην πλατεία του Αγίου Πέτρου
είναι ίσως ο μόνος χωρίς ιερογλυφικά

Fontana del Babuino

Ένα από τα ομιλούντα αγάλματα της Ρώμης. Ο χαρακτηρισμός αυτός οφείλεται στον τρόπο που βρήκε διέξοδο η φωνή του λαού, για μια μορφή σκωπτικής πολιτικής έκφρασης κατά των διοικούντων. Ανώνυμα, αναρτούσαν σατιρικά ποιήματα ή κείμενα σε διάφορα αγάλματα κατά τον  16ο αι. Υπάρχουν 6 τέτοια αγάλματα στη Ρώμη, δύο εκ των οποίων διακοσμούν κρήνες.

Το άγαλμα αναπαριστά έναν αρχαίο Σειληνό - μυθολογικός χαρακτήρας. 

Λόγω της ασχήμιας του, ο λαός τον βάφτισε μαϊμού. 

Ακόμα κι ο δρόμος όπου βρίσκεται λέγεται via del Babuino. 

Την βρύση δημιούργησε τον 16ο αι. ένας πλούσιος έμπορος, 

την οποία είχε διακοσμήσει με αυτό το άγαλμα. 

Σύμφωνα με το έθιμο που θέσπισε ο τότε Πάπας, 

έλαβε δωρεάν νερό για το σπίτι του, με αντάλλαγμα 

την δωρεά της κρήνης στην πόλη.

Δίπλα...

...η οδός των Ελλήνων - via dei Greci

Fontana delle Tartarughe

- η φουντάνα των χελωνών -
στην πλατεία Mattei

Αρχικά ανατέθηκε στον γλύπτη να σχεδιάσει 4 νέους και 8 δελφίνια, 

αλλά λόγω αδύναμης ροής του νερού εξαιτίας του υδραγωγείου που το 

τροφοδοτούσε, αναγκάστηκε να αφαιρέσει τα 4 δελφίνια. 

Έτσι, όμως, δημιουργήθηκε κενό ανάμεσα στα χέρια των νέων 

(που υποτίθεται θα συγκρατούσαν τα 4 δελφίνια) 

με το γείσο της λεκάνης ψηλά. 

Κι έτσι τοποθετήθηκαν 4 χελώνες για να καλύψουν το κενό 

και που τελικά έδωσαν το όνομα στη φουντάνα. 

Fontana dei Tritoni 

στην πλατεία Barberini 

Οι ουρές 4 δελφινιών στηρίζουν ένα τεράστιο όστρακο.

Πάνω σε αυτό, γονατιστός ο Τρίτων

- ελληνική μυθολογική θεότητα της θάλασσας - 

φυσά προς τα πάνω έναν πίδακα νερού μέσα από ένα κοχύλι.

Ανάμεσα στις ουρές των δελφινιών, 

τα κλειδιά του Αγίου Πέτρου, η τιάρα του Πάπα και 

το οικόσημο των Barberini με τις μέλισσες.

Fontana dei Quattro Fiumi

- Φουντάνα των τεσσάρων Ποταμών -

στο κέντρο της πλατείας Navona
Απεικονίζουν τους 4 ποταμούς των 4 ηπείρων όπου είχε διαδοθεί η παπική εξουσία:
Νείλος-Αφρικής, Δούναβης-Ευρώπης, Γάγγης-Ασίας, Ρίο ντε Πλάτα-Αμερικής
Ο καθένας κουβαλάει διάφορες αλληγορίες...

Στο κέντρο της κρήνης, ο οβελίσκος του Δομιτιανού

Στην ίδια μεγάλη πλατεία, προς βορρά και νότο, υπάρχουν δύο ακόμα κρήνες:

Fontana del Nettuno

- του Ποσειδώνα -

 
 Fontana del Moro
- του Μαυριτανού -

Fontana della Barcaccia
- Φουντάνα της παλιόβαρκας -
στην πλατεία di Spagna

Απεικονίζει μια μισοβυθισμένη βάρκα
από τα πλαϊνά της οποίας φεύγει το νερό.
Παραγγέλθηκε σε ανάμνηση μιας πλημμύρας του Τίβερη
όπου μετά την απόσυρση των νερών, βρέθηκε στο σημείο μια βάρκα.
Το οικόσημο με τον ήλιο και τις μέλισσες που είδαμε και αλλού
είναι χαρακτηριστικά του οίκου Barberini.


Αρκετά με τα ύδατα και τις φουντάνες...

Reiterare, Roma! ως το β' μέρος εδώ