19/1/11

...του Μαντολίνου


Πού και πού το ξεσκονίζω... καμιά φορά το σκαλίζω,  όπως σκάλισα και τον Άτλαντα της Μουσικής για να βρω τις ρίζες του.
 
Μαντολίνο, λοιπόν, ίσον μικρή Μάντολα ή Μάντορα ή Κιντέρνη -λαουτοειδές όργανο Αραβικής προέλευσης- που βρέθηκε στη Δύση και κυρίως στην Ιταλία κατά το Μεσαίωνα του 13ου αι. Οι ιταλικές παραλλαγές του είναι το Μιλανέζικο μαντολίνο, λίγο αργότερα το Φλωρεντινό και καπάκι το Ναπολιτάνικο που κουρδίζεται όπως το βιολί. Τον 17ο αι. ένα  μεγαλύτερο ναπολιτάνικο μαντολίνο, η λεγόμενη Μαντόλα προήλθε από την παλαιότερη Μάντολα [προσοχή στον τονισμό]. Το μαντολίνο έχει χρησιμοποιηθεί σε αρκετά φημισμένα έργα των Handel, Vivaldi, Mozart, Beethoven, Verdi, Mahler, Schoenberg, Webern, Stravinsky. 

Παράλληλα σκάλισα και το ντουλάπι με τους δίσκους βινυλίου και σκόνταψα σ' αυτόν εδώ που δε νομίζω να υπάρχει πια στο εμπόριο.

Αυτό το μαντολίνο βρίσκεται στα χέρια ενός Ζακυνθινού. Λογικό μου ακούγεται αφού ως όργανο έκφρασης της ελληνικής μουσικής παράδοσης εμφανίστηκε πρώτα και κύρια στα Επτάνησα και την Κρήτη -σε μια μαντολινάτα ή συνοδευτικό της λύρας και του λαούτου, άντε και μιας καντάδας κάτω από ένα μπαλκόνι. Ο Δημήτρης Λάγιος όμως, με τον δεξιοτέχνη Δημήτρη Μαρίνο, του έδωσαν ρόλο πρωταγωνιστικό ανάμεσα στο πιάνο, το βιολί, την κλασική και ηλεκτρική κιθάρα, keyboards, μπάσο και ντραμς. Είναι ένας δίσκος που κυκλοφόρησε το 1987 με τη μουσική επιμέλεια και παραγωγή του Λάγιου και περιλαμβάνει έργα Επτανήσιων συνθετών. Την Κέρκυρα εκπροσωπούν οι Σαμάρας και Λαμπελέτ, τη Λευκάδα ο Σφέτσας, την Κεφαλονιά ο Λαυράγκας, τη Ζάκυνθο οι Καρρέρ, Βισβάρδης, Ξένος και Λάγιος, ενώ οι Παξοί, Αντίπαξοι και Ιθάκη εκπροσωπούνται από τίτλους κομματιών.
Προσωπικά βρίσκω το δίσκο αξιόλογο, με ενδιαφέρουσες εναλλαγές ύφους στα κομμάτια του και με έναν ήχο μαντολίνου καθάριο και αισθαντικό. 


"Μια και βρίσκεται στη μουσική συντροφιά μου ένας παίχτης μαντολίνου με σπάνιο ήθος, προσπάθησα να βρω το κατάλληλο ρεπερτόριο ψάχνοντας στα έργα συνθετών της Επτανησιακής Σχολής για το όργανο αυτό. Τα έργα των Επτανησίων συνθετών είναι ‘χαμένα’ τα περισσότερα. Έτσι, αναγκάστηκα να κάνω κάποιες μεταγραφές για το μαντολίνο, που ελπίζω να μου συγχωρεθούν –φυσικά μετά από την ακρόαση του δίσκου. Στα ψαξίματά μου με βοήθησαν οι κ.κ. Ι. Ευθυμιάτου, Ι. Κουρκουμέλης, Γ. Ραυτόπουλος, Γ. Δεμέτης και τους ευχαριστώ.
Δημήτρης Λάγιος"

Ο Λάγιος έχει ήδη... συγχωρεθεί το 1991, δυστυχώς πολύ νέος σε ηλικία 38 μόλις χρονών!   

Υπενθυμίζω πως πρόκειται για μεταγραφές για μαντολίνο, καθώς είναι σπάνια τα έντεχνα έργα για το όργανο αυτό... 

1
Γέρανος
μελωδία άγνωστου συνθέτη γραμμένη στο βιβλίο Zante του Salvator. 

2
Serenade Greque
Δ.Λαυράγκα, για βιολί και πιάνο

3
Το ρόδον της αγάπης
Π.Καρρέρ, για φωνή και πιάνο, σε στίχους Ι.Τυπάλδου

4
Serenade d' Arlequin à Colombine
Ν.Λαμπελέτ, για μαντολίνο ή βιολί και πιάνο

5
Dance Espagnole
Σπ. Σαμάρα, για πιάνο. Πρόκειται για μεταγραφή του Μαρίνου για 4 μαντολίνα, που  έπαιξε ο ίδιος με τις τεχνικές του στούντιο

6
Ένα παράξενο νοσταλγικό καλοκαίρι
Κυριάκου Σφέτσα

7
Παξοί - Αντίπαξοι
Δημήτρη Λάγιου. Πιάνο παίζει ο συνθέτης και όχι η Νέλλη Σεμιτέκολο.

8
Νοσταλγία για την Ιθάκη
Αλέκου Ξένου

9
Στην αγαπημένη που είναι μακριά
Διονύσιου Βισβάρδη

10
Το τραγούδι της νύχτας
Κυριάκου Σφέτσα

11
Χορός του Finale
Δημήτρη Λάγιου  



Για τέλος, ας εμπεδώσουμε όλο το δίσκο άνευ διαλειμμάτων






ΥΓ
Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί γνώρισα το μαντολιν-ίστα Δημήτρη Μαρίνο ο οποίος ζει κάπου στις ΗΠΑ, καθώς και τον keyboard-ista Βασίλη Καπανίκη που συμμετείχε στο δίσκο, καθότι μαθητές μου κι οι δύο αρκετά χρόνια πριν… Τα ονόματα των υπολοίπων εκτελεστών αναγράφονται στο πιο κάτω εξώφυλλο του δίσκου. 



Αφιερωμένο εξαιρετικά στο Γιώργο με την νταλίκα... είτε τ' αρέσ' είτε όχι :)


13 σχόλια:

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ είπε...

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ Η ΜΕΛΩΔΙΚΗ ΣΟΥ ΑΝΑΡΤΗΣΗ!!!

Και πόσα πράγματα δε γνώριζα...

΄Εχεις κάθε λόγο να είσαι υπερήφανη για τους μαθητές σου

Φιλί και Γλαρένιες αγκαλιές

MYSTELIOS είπε...

Καλημέρα Ιωάννα ....
Ενδιαφέρον και εξαιρετικά μελωδικό το αφιέρωμα σου στο μαντολίνο ,σε ευχαριστούμε πολύ για τα τόσα όμορφα που μοιράζεσαι μαζί μας !!!

VAD είπε...

ωραια ακουγονται,πολύ ωραια....

Τροφώνιο Ωδείο είπε...

ευχαριστούμε Ιωάννα για τις πληροφορίες ...
το αναδημοσίευσα http://trofonio-odeio.blogspot.com/2011/01/blog-post_20.html

marianaonice είπε...

Moυσική και γνώση...
Τέρψη και εκπαίδευση...
Πόσο όμορφα τα συνδυάζεις...
:)))

Saq είπε...

Πωπω, τόση μουσική έχω να ακούσω και εγώ δεν ξέρω από πότε. Πριν λίγο καιρό γνώρισα έναν τενόρο, Michael Theodore, ψάχνει λέει κάποιον να ξέρει πιάνο για να κάνει μαθήματα ορθοφωνίας, jέρει μαλιστα, μου είπε, και ένα σύστημα -αυτό που παλιά τους έβγαζαν τα γενητικά όργανα για να ψιλαίνει η φωνή- ενδιαφέρεσαι;

Α, αυτό με άρεσε πιο πολύ! Serenade d' Arlequin à Colombine

jf είπε...

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ,
Νομίζω είχες κάνει παλιά μια ανάρτηση για τον Λάγιο...
Σ ευχαριστώ

ART-TRAVELLER,
νάσαι καλά Στέλιο, και τι να πω για σένα...

VAD,
όντως! :)


Τροφώνιο Ωδείο,
παρακαλούμε, πάρτε κόσμε... :)


marianaonice,
πάντα ποιητική!! :))


Saq,
δεν πιστεύω να εφάρμοσε το [μεσαιωνικό] αυτό σύστημα στον εαυτό του...!
Χαίρομαι που σε άρεσε... :)

Phivos Nicolaides είπε...

Φέρτε μου ένα μαντολίνο...

habilis είπε...

Eνα καλοδουλεμένο μελωδικό post !!!

habilis είπε...

Βρήκα γιατί μουλαρώνει το σύστημα .
Φταίει αυτό το ζουζουνάκι σου που κώβει βόλτες διαρκώς πάνω αριστερά.
Πάω να βρώ μια μυγοσκοτωστρα.
:-))

jf είπε...

Phivos,
...και γρήγορα! :))


habilis X2
χαχα! άργησες αλλά το βρήκες! :))

habilis είπε...

Μη γελάς το βρήκα.
Αν κάνεις και ένα ντουζάκι καπάκι έχει ανοίξει μεγαλοπρεπώς.

KitsosMitsos είπε...

Καλημέρα. Έβαλα να τα ακούσω πρωινιάτικα να μου πάει καλά η μέρα.
Όντως μελωδική ανάρτηση.
Καλημέρα.