13/1/24

Η κραυγή...

Edvard Munch (1863-1944) Νορβηγός ζωγράφος

Στα πέντε του χρόνια, πεθαίνει η μητέρα του από φυματίωση αφήνοντας πίσω πέντε ορφανά. Ο πατέρας -στρατιωτικός γιατρός, νοσηρά θρησκόληπτος μέχρι αηδίας και ψυχονευρωτικός- 'απειλούσε' συνεχώς τα παιδιά του ότι σε κάθε αμαρτία τους θα κατέβαινε η μαμά από τον ουρανό να τα επιπλήξει.
Φρικτό! Μετά την απώλεια της μητέρας, να κατατρέχουν τον μικρό Έντουαρτ φαντάσματα και εφιάλτες!

Πεθαίνει η αγαπημένη του αδελφή στα 15 της, ενώ άλλη νοσηλεύεται σε ψυχιατρείο. Πεθαίνει μερικούς μήνες μετά το γάμο του κι ο μοναδικός από τα αδέλφια που παντρεύτηκε. Ο ίδιος ο Έντουαρτ συχνά αρρωσταίνει...  
Από το ημερολόγιό του: κληρονόμησα δύο από τους πιο φοβερούς εχθρούς του ανθρώπινου είδους, την κληρονομιά της φυματίωσης και της παραφροσύνης... οι μαύροι άγγελοι που στάθηκαν στο λίκνο μου...

Πώς να μην ουρλιάξει ο άνθρωπος!!!

Η Κραυγή είναι μια σειρά από εξπρεσιονιστικούς πίνακες του Edvard Munch από το 1893 ως το 1910. Είχε, ωστόσο, προηγηθεί το 1891 ο πίνακας Μελαγχολία, κάτι σαν εισαγωγή της Κραυγής...

Μελαγχολία, 1891


Έτσι περιγράφει ο ίδιος το πώς εμπνεύστηκε την Κραυγή
Περπατούσα στο δρόμο με δυο φίλους – ο ήλιος έπεφτε – ξαφνικά ο ουρανός έγινε κόκκινος σαν αίμα – σταμάτησα, νιώθοντας εξαντλημένος, και στηρίχτηκα στο φράχτη – αίμα και γλώσσες φωτιάς πάνω από το γαλαζόμαυρο φιόρδ και την πόλη – οι φίλοι μου προχώρησαν, κι εγώ έμεινα εκεί τρέμοντας από την αγωνία – κι ένιωσα ένα ατέλειωτο ουρλιαχτό να διαπερνά τη φύση.

Οι φίλοι προχωρούν, αλλά σκοτεινές σκέψεις τον κρατούν παραπίσω

Σε στιγμή προσωπικής κρίσης απομονώνεται
ενώ οι φίλοι συνεχίζουν αμέριμνοι

Και τότε... βάζει τις φωνές!
Η Κραυγή σε παστέλ το 1893

Η Κραυγή το 1895

Η Κραυγή σε λιθογραφία το 1895


Η Κραυγή του Edvard Munch ερμηνεύτηκε ως το σύμβολο 
της αγωνίας, του φόβου και του άγχους του σύγχρονου ανθρώπου...



Δεν υπάρχουν σχόλια: